Zmień swoje życie – zacznij medytować!
Łacińskie słowo meditatio oznacza rozważanie i zagłębianie się w myślach. Jednak tak naprawdę nie oddaje ono do końca istoty medytacji, która jest swoistą podróżą w głąb. Tam, gdzie trudno dotrzeć. To nie ma nic wspólnego z jakimiś tajemnymi czy magicznymi technikami. Każdy potrafi ruszyć w taką podróż, jeżeli tylko chce. I co ważne, często to całkowicie zmienia jakość życia. Może ten element jest nieco magiczny, ponieważ rzadko udaje się w tak prosty sposób poprawić to, co takiego ulepszenia wymaga. Medytacja okazuje się doskonałą metodą na zdrowy umysł i zdrowego ducha, a to jak wiadomo jest kluczowe w osiągnięciu zdrowia fizycznego.
Medytacja może pochodzić z różnych tradycji i mieć tym samym różny charakter, ale zawsze ma na celu uspokojenie umysłu, a zarazem wzbogacenie życia wewnętrznego. Dzięki niej łatwiej o pogłębiony kontakt ze sobą. Owszem, niektórzy nie traktują jej poważnie. Z kolei dla innych dzień bez medytacji okazuje się dniem straconym. Jednak to naprawdę doskonały sposób na redukcję stresu oraz lepsze samopoczucie.
Na czym polega medytacja?
Mimo że istnieje kilka technik medytacyjnych, to każda z nich ma podobny schemat. Najlepiej medytować na siedząco, spokojnie oddychać i pozostać “tu i teraz”. Nieważne, czy medytujesz mantrami, wizualizacjami, skupiasz się na oddechu lub konkretnych częściach ciała, czy też doświadczasz najbardziej wyciszonych miejsc swojego umysłu – w każdej sytuacji niczego nie oceniasz, ale po prostu jesteś. Dajesz się ponieść temu, co się dzieje.
Czasami oznacza to akceptację różnego rodzaju myśli, emocji bądź odczuć, które niekoniecznie są pożądane. Może nawet uciekasz od nich od dawna. Nie potrafisz się z nimi zmierzyć. Podczas medytacji mogą się one pojawić, ale nie trzeba wtedy podejmować żadnego działania. To jedynie kwestia zrozumienia, że pod tym codziennym planowaniem, rozpamiętywaniem przeszłości czy pisaniem różnych scenariuszy znajduje się naturalny stan umysłu.
Wiesz, na czym polega medytacja? Na robieniu umysłowi restartu, aby przywrócić jego swoistą „czystość” – bez tych wszystkich wypełniaczy, natrętnych myśli i rozproszeń. To również sposób na uwolnienie swojego umysłu z kontroli, którą nawet nieświadomie sprawujesz. Można zatem rzec, że medytacja uzdrawia umysł.
Mózg młodnieje dzięki medytacji
Brzmi nieprawdopodobnie, ale neurolodzy z wydziału medycyny Uniwersytetu UCLA tego dowiedli. Ich badanie polegało na porównaniu mózgów osób systematycznie medytujących od kilku lat oraz tych, które w ogóle nie oddawały się medytacji. Naukowcy skupili się na ludziach powyżej 50 roku życia. Okazało się, że mózgi osób medytujących są średnio niemal 7,5 lat młodsze. Skąd to wiadomo? To kwestia spadku wielkości mózgu, co następuje z upływem lat. Mówi się wręcz o kurczeniu się mózgu, a ma to związek z utratą w nim tkanki łącznej. Niestety, ale ten mechanizm negatywnie wpływa nie tylko na pamięć, ale również funkcje wykonawcze i kwestię regulacji emocji. Kiedy neurolodzy przyjrzeli się mózgom osób medytujących i niemedytujących, to u tych pierwszych stężenie tkanki łącznej w obszarach mózgu najbardziej zdegradowanych poprzez starzenie było zdecydowanie wyższe.
Gdyby zastanawiać się nad tym, na czym polega medytacja, to widać, że również na odmładzaniu mózgu, a przynajmniej opóźnianiu procesów jego starzenia. W efekcie medytacja chroni ten kluczowy dla człowieka organ przed utratą jego sprawności. W analizie wykorzystane zostały dane z badania obrazowego rezonansem magnetycznym, a do oceny wieku mózgu indeks BrainAGE. Indeks ten pozwala przełożyć wielowymiarowe wzorce starzenia mózgu na konkretny wynik, który pokazuje różnicę pomiędzy faktycznym wiekiem osoby a szacowanym wiekiem mózgu. W badaniach wzięło udział 50 osób medytujących (i tyle samo z kontrolnej grupy niemedytującej), o średnim wieku 51,4 lat, i różnym doświadczeniu w medytacji – od 4 lat do nawet 46 lat. Wyniki badania dowodzą korzystnego wpływu medytacji na mózg, która chroni go przed atrofią wynikającą z wieku, spowalnia tempo jego starzenia i pozwala na utrzymanie umysłu w dobrej kondycji nawet u seniorów.
Warto przy tym podkreślić, że inne badania sugerowały zmiany w strukturze mózgu dzięki medytacji, a konkretnie rozwój istoty szarej. To niezwykle ważne, ponieważ istota szara odpowiada za kilka kluczowych kwestii. Przede wszystkim to umiejętność koncentracji i samokontroli, ale także inteligencja emocjonalna.
Neuroplastyczność mózgu
Wiesz, na czym jeszcze polega medytacja? Na podwyższaniu poziomu neuroplastyczności mózgu. Wbrew pozorom nie tylko uczenie się stymuluje pozytywnie mózg, ale również proces medytacji. Jeszcze do niedawna wydawało się, że możliwości intelektualne człowieka, inteligencja emocjonalna oraz kreatywność determinują niemal wyłącznie czynniki genetyczne. Innymi słowy, albo ktoś rodził się inteligentny, zaradny i kreatywny, albo nie, i w ciągu życia niewiele można w tym zmienić. Taka teza wiązała się z przeświadczeniem, że wyłącznie w okresie dzieciństwa tworzą się nowe połączenia między neuronami w mózgu.
Oczywiście niemowlęta i małe dzieci wyróżnia wysoka szybkość tworzenia się nowych ścieżek neuronalnych w mózgu. Ma to związek z poznawaniem świata i wieloma nowymi doświadczeniami czuciowymi, wizualnymi, ale i pojawiającymi się słowami lub konkretnymi wydarzeniami. Jednak okazuje się, że konkretne uwarunkowania genetyczne mają wpływ wyłącznie na te podstawowe funkcje mózgu człowieka. Rozwój osobowości, inteligencja czy określone normy zachowań to już zupełnie inna opowieść. Bazą są czynniki środowiskowe. Receptywność umysłu największa jest w okresie przedszkolnym. Wtedy to dzieci najszybciej, a zarazem najłatwiej przyswajają wiedzę i nowe umiejętności. Widać zatem, jak silny wpływ na rozwój mózgu wykazują odpowiednie bodźce. Jednak warto sobie uświadomić, że nawet u osób dorosłych jest możliwy proces uczenia się receptywnego, mimo że wymaga to nieco więcej wysiłku, a zwłaszcza systematycznych i bardzo konkretnych działań. Dzieje się tak dzięki medytacji.
Regularna praktyka medytacja pozwala na głębokie wyciszenie o odświeżenie umysłu, co prowadzi do stanu pasywnej receptywności. Jednocześnie umysł pozostaje otwarty na nowe rozwiązania, a to z powodu pozbycia się negatywnych myśli czy też niekorzystnych przekonań. Medytacja daje odpoczynek umysłowi, więc łatwiej nabrać zdrowego dystansu do otaczającej rzeczywistości. Mózg człowieka wykazuje na tyle dużą plastyczność, że systematyczne poddawanie go pozytywnym bodźcom po prostu zmienia jego strukturę fizyczną. To z kolei powoduje rzeczywiste zmiany w codziennym życiu.
Systematyczna medytacja sprawia, że łatwiej przyswajać wiedzę, a trudniej ponieść się emocjom. Człowiek staje się bardziej stabilny emocjonalnie. Jednocześnie podnosi się poziom jego kreatywności. Wzrasta też chęć próbowania nowych rzeczy i dążenia do samorozwoju. Spokojny umysł przekłada się też na zdrowsze ciało.
Już wiesz, na czym polega medytacja? To w zasadzie zmiana swojego życia. Na lepsze.